Δύο άκρως ενδιαφέροντα άρθρα που αναφέρονται σε αθέατες πτυχές των προσφάτων οικονομικών εξελίξεων εντοπίσαμε στον λαβύρινθο του διαδικτύου και τα αναδημοσιεύουμε προς ενημέρωση των αναγνωστών μας.
Το τέλος παιχνιδιού στην παγκόσμια «φούσκα»
Το κακόγουστο θέατρο με την εκταμίευση της πέμπτης δόσης του δανείου προς την Ελλάδα τελείωσε χθες και απομένουν μόνο οι επίσημες ανακοινώσεις, όχι μόνο για αυτή τη δόση, αλλά και για το νέο «πακέτο», που θα αποτρέψει τη χρεοκοπία της χώρας για άλλα δύο χρόνια τουλάχιστον. Τίποτε από όλα αυτά δεν αποτέλεσε έκπληξη στους τραπεζικούς κύκλους: όλοι γνώριζαν ότι η ευρωζώνη δεν αντέχει τη χρεοκοπία της Ελλάδας και ήταν θέμα χρόνου και εκχωρήσεων εθνικής κυριαρχίας από πλευράς μας (βλ. ιδιωτικοποιήσεις από «ξένα χέρια» κ.α.) για να «ανάψει πράσινο» στα χρηματοδοτικά «πακέτα».
Ακόμη και ένας απλός Έλληνας πολίτης ενστικτωδώς αντιλαμβάνεται ότι ούτε το δεύτερο μνημόνιο έχει περισσότερες πιθανότητες από το πρώτο να οδηγήσει κάποτε την Ελλάδα στον «παράδεισο» των αγορών, όπου θα δανείζεται με τις δικές της δυνάμεις, χωρίς άλλες εκχωρήσεις εθνικής κυριαρχίας. Η Ελλάδα έχει περάσει (οριστικά, άραγε;) στον κύκλο των υπερχρεωμένων χωρών, που θα χάσουν την εθνική τους κυριαρχία και την περιουσία τους, σε μια ατέρμονη προσπάθεια να αποπληρώσουν χρέη που είναι αδύνατο να εξυπηρετηθούν. Ο θάνατος από υπερβολική δόση είναι γνωστός στους χρήστες ναρκωτικών, τώρα αποκτά και τη χρηματοοικονομική του αναφορά: σε λίγα χρόνια θα μιλάμε για θανάτους χωρών από υπερβολικές δόσεις δανείων.
Γιατί, όμως, η θέση της κάθε χώρας σε αυτή την φάση του κύκλου διόγκωσης της παγκόσμιας «φούσκας» χρέους έχει καθοριστική σημασία; Γιατί χώρες όπως η Σουηδία συζητούν πολύ σοβαρά την πλήρη απαλλαγή τους από χρέη, με ολοσχερή εξόφληση των υποχρεώσεών τους στις αγορές (χρέος = 0% του ΑΕΠ!, την ίδια ώρα ακριβώς που άλλες χώρες βουλιάζουν στην υπερχρέωση; Μήπως πλησιάζει το «τέλος παιχνιδιού» στην παγκόσμια «φούσκα» χρεών και γι’ αυτό έχει τόσο μεγάλη σημασία σε ποια θέση τερματίζει κάθε χώρα;
Στους υψηλούς τραπεζικούς κύκλους και σε ελάχιστους υψηλά ιστάμενους πολιτικούς διεθνώς είναι ήδη γνωστό και προδιαγεγραμμένο πού οδηγεί η παγκόσμια «φούσκα» χρέους, που άρχισε να διογκώνεται από τις αρχές της δεκαετίας του ’70, όταν οι Αμερικανοί αποφάσισαν να εγκαταλείψουν το νομισματικό σύστημα του Μπρέτον Γουντς, για να έχουν την ελευθερία να τυπώνουν δολάρια σύμφωνα με τις ανάγκες τους. Η «φούσκα» του χρέους που άρχισε από τότε να διογκώνεται ήταν γνωστό στους διαχειριστές του συστήματος ότι σε μερικές δεκαετίες δεν θα μπορούσε να συνεχίσει να μεγαλώνει και θα ήταν υποχρεωτική η μετάβαση στο επόμενο στάδιο: την αντικατάσταση των σημαντικότερων διεθνών νομισμάτων, που θα έχαναν μοιραία την αξία τους από την ανεξέλεγκτη κυκλοφορία νέου χρήματος χωρίς αντίκρισμα, από ένα κοινό νόμισμα!
Το σχέδιο αυτό είχε περιγράψει από το 1988 σε πρωτοσέλιδο άρθρο του ο “Economist”: ήταν το λεγόμενο «σχέδιο Φοίνιξ». «Φοίνιξ» ήταν η κωδική ονομασία του νέου παγκόσμιου νομίσματος, επειδή ακριβώς η γέννησή του από τις στάχτες του παλαιού νομισματικού συστήματος θα θύμιζε την αναγέννηση του αρχαίου Φοίνικα από τις στάχτες του. Το νέο νόμισμα θα γεννιόταν το 2018, σύμφωνα με την «προφητεία» του Economist, από τον «γάμο» του δολαρίου, των ευρωπαϊκών νομισμάτων και του γιεν και, ίσως, ορισμένων φτωχότερων χωρών. «Η παγκόσμια προσφορά φοίνικα (σ.σ.: χρήματος) θα ρυθμιζόταν από μια νέα κεντρική τράπεζα, που θα αποτελούσε πιθανότατα τη μετεξέλιξη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου».
Αυτό που ξεχνούσε το περιοδικό να αναφέρει ήταν η πολιτική παράμετρος αυτού του μεγάλου νομισματικού παιχνιδιού: για να υπάρξει μία παγκόσμια κεντρική τράπεζα, που θα αποτελέσει τη μετεξέλιξη του ΔΝΤ, χρειάζεται και κάποια μορφή παγκόσμιας διακυβέρνησης, που δεν θα έχει σοβαρούς δημοκρατικούς περιορισμούς (η έννοια των παγκόσμιων εκλογών δεν έχει εφευρεθεί ακόμα) και θα αντλεί την ισχύ της από τις χώρες που κυριαρχούν και στη μετοχική σύνθεση του ΔΝΤ, δηλαδή τις προηγμένες βιομηχανικές χώρες της Δύσης, με επικεφαλής τις ΗΠΑ. Από πολιτική άποψη, το «σχέδιο Φοίνιξ» φαίνεται άκρως προβληματικό, τουλάχιστον σε οποιονδήποτε έχει στοιχειώδη δημοκρατική ευαισθησία, γι’ αυτό και το σχετικό άρθρο του “Economist” περιέγραφε εξαντλητικά τις οικονομικές ευκολίες και αρετές ενός παγκόσμιου νομίσματος, χωρίς να μπαίνει στα πολιτικά ζητήματα που σχετίζονται με το νέο νόμισμα.
Αρκετά χρόνια και πολλές οικονομικές κρίσεις αργότερα, και ενώ το έτος 2018 δεν φαίνεται πια τόσο μακρινό, αυτή η «προφητεία» του Economistγίνεται εξαιρετικά επίκαιρη. Τρεις μήνες πριν φυλακισθεί και αποπεμφθεί από το ΔΝΤ, ο Ντομινίκ Στρος Καν περιέγραφε πώς οραματιζόταν την έξοδο από την παγκόσμια οικονομική κρίση με τη δημιουργία ενός παγκόσμιου νομίσματος, που θα είχε τη βάση του στα Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα (SpecialDrawingRights), δηλαδή στο «εικονικό νόμισμα» που χρησιμοποιεί το ΔΝΤ στις συναλλαγές του με τις κυβερνήσεις (σχετικό άρθρο για αυτές τις δηλώσεις μπορείτε να βρείτε εδώ: http://www.telegraph.co.uk/finance/currency/8316834/International–Monetary–Fund–director–Dominique–Strauss–Kahn–calls–for–new–world–currency.html).
Ο Στρος Καν φαίνεται ότι έκανε ένα λάθος, από υπερβάλλουσα φιλοδοξία να πάρει τον τίτλο του «πατέρα του νέου νομίσματος»: όχι μόνο κινήθηκε πρόωρα για να ανακοινώσει στον κόσμο το φιλόδοξο σχέδιο, αλλά έσπευσε να δηλώσει ότι στη νομισματική βάση του νέου συστήματος θα πρέπει να περιληφθούν και τα νομίσματα μεγάλων οικονομικών δυνάμεων του (πρώην) Τρίτου Κόσμου, όπως της Κίνας, η οποία άλλωστε έχει στα «σεντούκια» της αμερικανικά ομόλογα αξίας 2,85 τρισ. δολ. και δεν μπορεί να αγνοηθεί ως βασικός παγκόσμιος νομισματικός «παίκτης». Ο Στρος Καν λέγεται ότι ήταν αποφασισμένος να πιέσει στη Σύνοδο του G8 στην Ντοβίλ, που έγινε την περασμένη εβδομάδα χωρίς την παρουσία του, για την επίσπευση της εφαρμογής του «σχεδίου Φοίνιξ», με συμμετοχή της Κίνας. Αυτό δεν άρεσε καθόλου στην αμερικανική κυβέρνηση (πάσα σχέση αυτής της δυσαρέσκειας με τη δικαστική του περιπέτεια είναι ασφαλώς συμπτωματική).
Γιατί όλα αυτά έχουν σχέση με την Ελλάδα; Πολύ απλά, πριν «μηδενίσει το κοντέρ» στο παγκόσμιο νομισματικό παιχνίδι, θα πρέπει να γίνει ένα μεγάλο «ξεκαθάρισμα», υπό τη μορφή μιας παγκόσμιας κρίσης χρέους, που θα προετοιμάσει το έδαφος για να γίνει πολιτικά δεκτό με ανακούφιση το «σχέδιο Φοίνιξ». Σε αυτό το «ξεκαθάρισμα», σε αυτό τον παγκόσμιο νομισματικό πόλεμο, ο πλανήτης θα χωρισθεί σε νικητές και ηττημένους: νικητές θα είναι όσοι έχουν τα λιγότερα χρέη και την καλύτερη δυνατότητα εξυπηρέτησής τους, αλλά και τα περισσότερα περιουσιακά στοιχεία. Οι ηττημένες χώρες αυτού του πολέμου, αυτές που θα βρεθούν υπερχρεωμένες και χωρίς περιουσία θα καταδικασθούν σε ρόλο παρία στο νέο σύστημα, ή, ορθότερα, σε καθεστώς αιώνιας δουλείας στο χρέος, σε ένα νομισματικό σύστημα που θα ελέγχεται από τους νικητές.
Το μεγάλο «ξεκαθάρισμα» άρχισε στις ΗΠΑ από τράπεζες, πέρασε στην Ευρώπη, με τον «πόλεμο» να μεταφέρεται σε ολόκληρα έθνη του αναπτυγμένου κόσμου και θα συνεχισθεί μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας, όπου νικητές και ηττημένοι θα έχουν πια ξεχωρίσει, τόσο σε επίπεδο εθνών, όσο και σε επίπεδο επιχειρηματικών/τραπεζικών οντοτήτων. Γι’ αυτό και η σημερινή περιπέτεια της Ελλάδας έχει πολύ μεγαλύτερη σημασία από όση φαντάζονται οι περισσότεροι: δεν είναι απλώς μια κρίση, που αργά ή γρήγορα θα ξεπερασθεί, με περισσότερες ή λιγότερες θυσίες. Είναι μια «πολεμική περιπέτεια», με οικονομικούς όρους, από την οποία θα κριθεί η τύχη της χώρας στο νέο νομισματικό σύστημα που αναδύεται.
(Πηγή: http://www.banksnews.gr)
Το τέλος του ελληνικού κράτους!
Οι αγανακτισμένοι στο Σύνταγμα, ύστερα από αρκετές ημέρες «χαλαρής» διαμαρτυρίας, χθες βράδυ πολιόρκησαν τη Βουλή και «φιλοδώρησαν» με αυγά αρκετά πολυτελή οχήματα εξερχόμενων βουλευτών, που φυγαδεύτηκαν υπό την προστασία αστυνομικής δύναμης. Αν γνώριζαν τους όρους της συμφωνίας για την εκταμίευση της πέμπτης δόσης του δανείου των 110 δισ. ευρώ και την έγκριση νέου δανείου για την αποφυγή χρεοκοπίας το 2012-’13, ίσως να μην εκτόξευαν μόνο αυγά…
Το ακριβές περιεχόμενο της νέας συμφωνίας δεν έχει δημοσιοποιηθεί, όλες οι πληροφορίες όμως συγκλίνουν στο ίδιο συμπέρασμα: πρόκειται για μια «πύρρειο νίκη» της κυβέρνησης, με την οποία κερδίζει μεν χρόνο για μια τελευταία προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης και οικονομικής ανάταξης, αλλά με τέτοιες εκχωρήσεις εθνικής κυριαρχίας, που η έννοια του «ελληνικού κράτους» αρχίζει να χάνει το νόημά της.
Ουδείς μπορεί να δηλώνει ενθουσιασμένος από τη λειτουργία του ελληνικού κράτους, αλλά το «νέο κράτος» που αναδύεται μέσα από τη νέα συμφωνία με την τρόικα είναι φανερό ότι θα πάψει να λειτουργεί, έστω και υποτυπωδώς, ως «ελληνικό»: σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση έχει αποδεχθεί να λειτουργήσει ως αρχή ανεξάρτητη (και ανεξέλεγκτη…) το νέο Ταμείο Δημόσιας Περιουσίας, που θα αναλάβει μια αποστολή πρωτοφανή τουλάχιστον στη μεταπολεμική ιστορία της Ευρώπης: να μεταβιβάσει σε ιδιώτες ένα μεγάλο μέρος της δημόσιας περιουσίας ερήμην της βούλησης των πολιτών του κράτους και των εκπροσώπων τους.
Στο νέο Ταμείο, στο οποίο το Ελληνικό Δημόσιο θα εισφέρει το σύνολο της κινητής και ακίνητης περιουσίας του με εμπορική αξία, οι επίσημοι πιστωτές της χώρας, εκπροσωπούμενοι από το μηχανισμό της τρόικας, θα έχουν κάτι περισσότερο από ένα απλό ρόλο τεχνικού συμβούλου, ή έστω επιτηρητή των διαδικασιών ιδιωτικοποίησης. Θα «οπλισθούν», σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, με δικαιώματα βέτο σε κάθε απόφαση για τις μελλοντικές ιδιωτικοποιήσεις, αναλαμβάνοντας ουσιαστικά το ρόλο του εκκαθαριστή χρεοκοπημένης επιχείρησης, που εκπροσωπεί τους πιστωτές και έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο σε κάθε απόφαση για την περιουσία της.
Κάθε κράτος που δεν μπορεί να ασκήσει φορολογική πολιτική και να διαχειρισθεί την περιουσία του σύμφωνα με τη βούληση των υπηκόων του παύει, ως γνωστόν, να θεωρείται κυρίαρχο κράτος. Με το δεύτερο μνημόνιο, οι επίσημοι πιστωτές της χώρας κάνουν ένα αποφασιστικό βήμα προς την αφαίρεση και των τελευταίων στοιχείων εθνικής κυριαρχίας: ουσιαστικά, μόνο η εθνική ασφάλεια και άμυνα παραμένουν στη σφαίρα των λειτουργιών του «νέου» νεοελληνικού κράτους που αναδύεται μέσα από τις συμφωνίες με τους πιστωτές -και μάλιστα, ακόμη και αυτές οι λειτουργίες, τελούν υπό δημοσιονομικούς περιορισμούς που θέτει η τρόικα.
Αναπάντητο παραμένει το ερώτημα αν και με ποιο τρόπο θα ενισχυθεί η εξουσία των πιστωτών και στο άλλο κρίσιμο πεδίο άσκησης της κρατικής εξουσίας, στη φοροεισπρακτική πολιτική. Το δημοσίευμα των “FinancialTimes”, που προκάλεσε προχθές αίσθηση διεθνώς, αναφερόταν σε πιέσεις των πιστωτών για άσκηση μεγαλύτερου και αμεσότερου ελέγχου στον (κραυγαλέα αναποτελεσματικό) ελληνικό φοροεισπρακτικό μηχανισμό. Μένει να δούμε αν το τελικό κείμενο της συμφωνίας με την τρόικα θα περιλαμβάνει την εγκατάσταση μόνιμου εκπροσώπου της τρόικας στο υπουργείο Οικονομικών, με κάποιου είδους δικαίωμα βέτο στις καθημερινές αποφάσεις, ώστε η φορολογική πολιτική να ασκείται πλέον στο σύνολό της από την τρόικα, που ως τώρα απλώς διαπραγματευόταν με την κυβέρνηση μέτρα, τα οποία αναλάμβανε να εφαρμόσει η κυβέρνηση με τους μηχανισμούς της -με τη γνωστή σε όλους απογοητευτική κατάληξη…
Το πολιτικό ερώτημα που θα πρέπει να απαντηθεί τις επόμενες ημέρες είναι πώς θα νομιμοποιηθεί το νέο καθεστώς μειωμένης κυριαρχίας της Ελλάδας. Θυμίζουμε ότι το μνημόνιο του 2010 εγκρίθηκε και εφαρμόζεται με τις ψήφους των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ, αλλά η δανειακή σύμβαση που είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένη μαζί του δεν έχει συζητηθεί καν στη Βουλή, ενώ έγκριτοι συνταγματολόγοι λένε ότι θα έπρεπε να έχει εγκριθεί με τουλάχιστον 180 ψήφους, όπως κάθε διεθνής σύμβαση με την οποία εκχωρείται εθνική κυριαρχία.
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα δεν είναι ούτε απλή, ούτε αυτονόητη. Και δεν είναι καθόλου τυχαία η πίεση που έχει ασκηθεί στην αξιωματική αντιπολίτευση από τους πιστωτές της χώρας για την έγκριση του νέου μνημονίου με ευρεία πολιτική συναίνεση και αυξημένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Οι πολιτικές διαδικασίες που θα ακολουθήσουν μετά την κατάθεση του νέου μνημονίου στη Βουλή θα κρίνουν αν αυτή την φορά οι εταίροι και πιστωτές μας θα καταφέρουν να «δέσουν χειροπόδαρα» το ελληνικό κράτος με αυτή τη νέα, εθνικά ταπεινωτική σύμβαση…
(Πηγή: http://www.sofokleous10.gr)